Hektary się zgubiły, ludzi też trudno się doliczyć
Jak już opisywaliśmy, 29 czerwca 2023 r. odbyła się absolutoryjna sesja Rady Gminy Mogilany, na której rozpatrywano m.in. Raport o stanie gminy oraz Sprawozdanie z wykonania budżetu gminy za rok 2022. Obydwa te dokumenty radni uchwalili praktycznie bez dyskusji i uwag (poza próbami zadania pytań przez radnego Przeworskiego), a niestety zawierają one niezgodności i niejasności, a raport jest w wielu miejscach widocznie niedopracowany. Informacje dotyczące powierzchni naszej gminy jak i liczby mieszkańców są elementarne. Lektura Raportu pokazuje jednak, że i tu pojawiają się nieścisłości.
Powierzchnia gminy Mogilany
Uchwalone przez Radę Gminy w 2020 roku Studium (a więc główny dokument planistyczny) na podstawie danych urzędu gminy wg stanu na 31.12.2018 r. przyjmuje całkowitą powierzchnię gminy Mogilany jako 4365,19 ha. Jednak już na drugiej stronie wspomnianego raportu (nie licząc spisu treści) w tabeli można znaleźć już wartość całkowitą równą... 4371 ha (różnica Studium – Raport: 5,81 ha).Co ciekawe wartości w tej tabeli faktycznie sumują się do 4367 ha, czyli autorzy zyskali lub zgubili 4 ha. Żeby dodać smaczku, to w Raporcie bezpośrednio pod tą samą tabelą (!) zapisano, że powierzchnia gminy wynosi 43,55km2, a więc 4355 ha.
Na jednej stronie Raportu o stanie naszej gminy znajdziemy więc trzy różne wartości powierzchni gminy, z których skrajne różnią się o aż 16 ha. Identyczne informacje znajdują się we wszystkich czterech raportach przedstawionych przez wójta od 2020 roku i zatwierdzonych przez radę (wszystkie z elementarnymi pomyłkami na jednej z pierwszych stron). W 2020 roku przyjęto raport za 2019 rok oraz Studium – dwa dokumenty zawierające łącznie cztery różne wartości powierzchni gminy. Narzuca się myśl, czy ktoś z Urzędu te dokumenty w ogóle przeczytał?
Informacje o powierzchni Gminy Mogilany na przestrzeni ostatnich lat zawiera np. Baza Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Dane te pochodzą z zasobów Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, wydają się więc być najbardziej rzetelne ze wszystkich przedstawionych. Dane z BDL GUS za lata 2019, 2020 i 2021 wskazują jednak, że powierzchnia naszej Gminy wynosi 4363 ha, czyli jeszcze inaczej niż w Raportach o stanie gminy i Studium z 2020 roku. W 2022 roku dane w GUS zostały zaktualizowane i obecnie wskazywana powierzchnia wynosi 4371 ha.
Liczba mieszkańców gminy Mogilany
Podobne wątpliwości pojawiają się przy liczbie mieszkańców naszej gminy. Zgodnie z Raportem o stanie gminy przedstawia na koniec roku 2022 mieszkają w niej 14 274 osoby według danych z Urzędu Stanu Cywilnego (UG Mogilany), jest to więc prawdopodobnie liczba osób zameldowanych na terenie gminy. W Raporcie jednak znajdziemy również informacje o liczbie ludności wynikającej z analizy złożonych deklaracji dot. odpadów – tutaj prezentowana ludność to 15 329 osób. Taka rozbieżność wydaje się możliwa, biorąc pod uwagę, że obowiązek meldunkowy realnie nie działa. Ale warto jednak zajrzeć ponownie do danych GUS – zgodnie z nimi, w gminie Mogilany na koniec 2022 roku mieszkały 16 192 osoby. Dane te zostały przeliczone na podstawie spisu powszechnego z 2021 roku wraz z bilansem. Sam spis w 2021 roku wykazał liczbę ludności ogółem równą 15 592 osoby. Jest to wartość większa niż obie wartości prezentowane przez wójta Piotrowskiego w tegorocznym Raporcie, a przecież został on przygotowany ponad rok po spisie.
Oczywisty jest fakt, że rozbieżności w tych kwestiach się zdarzają. Nie ma pomiarów ani spisów idealnie dokładnych, każdy jest obarczony niepewnością. Tutaj jednak różnice w niektórych przypadkach wykraczają ponad 10%, co jest znaczące. Kluczowe jest jednak pytanie, z których danych korzysta Urząd Gminy podczas procedur np. planistycznych, kształtowania decyzji w sprawach inwestycyjnych, społecznych, innych? Jak wiarygodne, jak rzetelne i które dane przyjmuje się do różnego rodzaju przeliczeń, wskaźników, kalkulacji? Dlaczego Urząd w Raporcie prezentuje sprzeczne wartości i nawet nie próbuje tego wytłumaczyć?
To jest ważna kwestia – choć wydaje się prosta i podstawowa może się stać łatwym polem do nadużyć. Aktualnie procedowanych jest 12 planów miejscowych, przy sporządzaniu których bardzo ważny jest bilans ludności w odniesieniu do powierzchni. Takie jak podane wyżej rozbieżności powodują, że w planach przyjąć można różne wskaźniki w zależności od zamierzonego efektu – biorąc skrajne wartości powierzchni i liczby mieszkańców możemy uzyskać zagęszczenie ludności równe 326 os./km2, ale możemy też uzyskać wartość 372 os./km2. To robi dużą różnicę.